9 vragen over sim-swapping

    Het aantal gevallen van sim-swapping neemt toe: oplichters slagen erin om 06-nummers te kapen. Hoe werkt deze fraude en hoe verklein je het risico?

1 Wat is sim-swapping?Sim-swapping is de Engelse term voor het zonder je toestemming overzetten van je 06-nummer op een ander simkaartje. Je 06-nummer wordt dus gestolen. Je kunt dan niet meer bellen, geen sms’jes meer versturen of       ontvangen en niet meer mobiel internetten. Dat is erg, maar ook gevaarlij k: een crimineel kan toe-gang krij gen tot je accounts.

2 Wat kan een fraudeur met je 06-nummer?Als een crimineel de controle heeft over je telefoonnummer, kan hij in –loggen op je accounts, zelfs als je die extra beveiligd hebt met tweefactorauthentica-tie (2FA) via sms. Die accounts kunnen van je    sociale media, bank, DigiD of creditcard zij n. De crimineel ontvangt de controle-sms’ jes die voor jou bestemd zij n, inclusief de codes voor tweefactorauthenticatie. Zo kan hij je wachtwoorden resetten. Ten slotte kan hij fraude plegen in jouw naam, bij voorbeeld door WhatsApp-berichten te sturen naar je familie en vrienden en om geld vragen.PRAKTIJK SIM-SWAPPING Het aantal gevallen van sim-swapping neemt toe: oplichters slagen erin om 06-nummers te kapen. Hoe werkt deze fraude en hoe verklein je het risico?9 vragen oversim-swappingMobiele telefoons

3 Hoe gaan criminelen te werk?Veel pogingen beginnen met phis hing, omdat de fraudeurs per-soonlij ke gegevens van jou nodig hebben. Ze sturen je een e-mail of een sms waarin ze bij voorbeeld beweren dat je simkaart verouderd is en dat je hem moet vernieu-wen. Ze lokken je naar een nepwebsite en vragen je persoonsgegevens in te vullen, waaronder je e-mailadres, telefoonnummer en soms zelfs je BSN. Het kan nog brutaler. Er zij n ook oplichters die hun slachtoff ers bellen en zich voordoen als medewerker van de provider. Ze vertellen dat je sim-kaart moet worden ‘gevalideerd’ of dat die moet worden omgezet naar een eSIM. Met de persoonsgegevens bellen ze de helpdesk van je telecomprovider en doen zich voor als jou. Ze zeggen bij voorbeeld dat ze hun telefoon kwij t zij n en een nieu-we simkaart nodig hebben. De provider con troleert of alles klopt en als dat zo lij kt, gaat je telefoonnummer over naar iemand anders’ simkaartje. Het maakt trouwens niet uit of je een plastic simkaartje of een eSIM hebt.

4 Waarom is sim-swapping in het nieuws?Sim-swapping is niet nieuw, maar het aantal meldingen van deze frau-devorm is de afgelopen maanden sterk gestegen. De Fraudehelpdesk kreeg in de eerste vij f maanden van dit jaar 300 mel-dingen. Opvallend vaak gingen die over KPN en Odido, waarbij het in totaal om dui-zenden euro’s schade ging. De verklaring van Odido hiervoor is dat de oplichters zich vaak voordoen als (medewerker van) Odido om de benodigde gegevens voor het sim- swap pen te bemachtigen. Het aantal meldingen van deze fraudevorm is de afgelopen maanden

5 Hoeveel risico loop je?Er is geen reden voor grote zor-gen. Het aantal gevallen van sim-swapping is heel laag vergeleken bij andere vormen van online frau de. Maar het probleem groeit wel. Je loopt een ver-hoogd risico als je sms- codes gebruikt als tweefac tor authenticatie. Gebruik daarom zo mogelij k liever een authenti ca tor- app als tweede inlogmiddel. Zie het kader ‘Verklein het risico’.

6 Hoe weet je of je slachtoffer bent?Je zou slachtoff er van sim-swap-ping kunnen zij n als je plots niet meer kunt bellen of internetten met je te lefoon. Of je krij gt een melding dat een wachtwoord is gereset, terwij l je dit zelf niet hebt aangevraagd. En misschien melden vrienden of familieleden dat ze verdachte berichten van je ontvangen. Als je zo’n aanwij zing krij gt, moet je direct contact opnemen met je telecomprovider. Zie vraag /79.

7 Wat doen providers om sim-swapping te voorkomen?We vroegen het KPN, Odido en VodafoneZiggo. Klanten moeten zich bij een simwissel op verschillende manieren identificeren, bij voorbeeld door specifieke klantgegevens te geven of controlevragen te beantwoorden. Bij verdachte situaties voeren de providers naar eigen zeggen extra controles uit en wordt het telefoon-nummer en de simwissel tij delijk geblok-keerd. De provider neemt ook contact op met de klant. Verder is voorlichting belangrij k, de providers geven tips op hun websites. Ze benadrukken dat ze geen sms’jes of e-mails sturen over verlopen simkaarten en niet bellen over simkaartva-lidatie of -overstap. Desondanks lukt het fraudeurs om sims over te nemen.Verklein het risicoJe kunt sim-swapping niet helemaal voorkomen, want de fraudeur regelt die buiten jou om met je provider. En soms wordt het gedaan via een hack of contactpersoon bij de provider.Wat kun je wel doen?Voorkom dat een oplichter je persoonsgegevens in handen kan krij gen. Pas dus goed op voor phishing. Beperk de persoonlij ke informatie die je online deelt, zoals je geboortedatum, adres en telefoonnummer. Klik niet op links in verdachte berichten en verwij der die berichten meteen. Beëindig verdachte telefoontjes, ook als iemand namens een provider belt. Bel de provider vervolgens zelf.Gebruik zo min mogelijk sms voor tweefactorauthenticatie, maar installeer een authenticator-app, bij voorbeeld die van Google, Microsoft of Authy.Beveilig je ac counts met sterke, unieke wachtwoorden met behulp van een wachtwoord manager.

8 Wat moet je doen als je denkt dat je slachtoffer bent?Neem direct contact op met je telecomprovider en meld dat je vermoedt dat je nummer is overgenomen. Vraag of ze je nummer kunnen blokkeren. Wij zig zo snel mogelij k wachtwoorden van belangrij –ke accounts, die van je e-mail en bank als eerste. Bel je bank en vertel over je ver-moedens. Controleer je accounts op ver-dachte activiteiten. Doe aangifte bij de politie als je inderdaad slachtoff er bent geworden van sim-swapping.

9 Kun je gestolen geld terugkrijgen?Dit is lastig. Banken en verze-keraars vergoeden schade door sim-swapping lang niet altij d. Ze kij –ken of je voldoende beveiligingsmaat re ge-len hebt genomen. Is er sprake van ‘grove nalatigheid’ aan jouw kant (zoals simpele wachtwoorden of geen twee fac tor au then-ticatie), dan zal aansprakelij k wor den afge-wezen en draai je zelf voor de schade op. Dat gebeurt ook als je waar schu wingen van je bank of provider hebt genegeerd of niet meteen actie hebt ondernomen.

Verklein het risico

Je kunt sim-swapping niet helemaal voorkomen, want de fraudeur regelt die buiten jou om met je provider. En soms wordt het gedaan via een hack of contactpersoon bij de provider. Wat kun je wel doen?

Voorkom dat een oplichter je persoonsgegevens in handen kan krij gen. Pas dus goed op voor phishing. Beperk de persoonlij ke informatie die je online deelt, zoals je geboortedatum, adres en telefoonnummer.

Klik niet op links in verdachte berichten en verwij der die berichten meteen.

Beëindig verdachte telefoontjes, ook als iemand namens een provider belt. Bel de provider vervolgens zelf.

Gebruik zo min mogelijk sms voor tweefactorauthenticatie, maar installeer een authenticator-app, bij voorbeeld die van Google, Microsoft of Authy.

Beveilig je accounts met sterke, unieke wachtwoorden met behulp van een wachtwoord manager

Bron: DIGITAALGIDS Consumentenbond