Cyberveiligheid op scherp

1. De Nederlandse digitale infrastructuur wordt geconfronteerd met een groeiende, onvoorspelbare mix aan cyberdreigingen. Zowel statelijke actoren, cybercriminelen als andere kwaadwillenden intensiveren hun aanvallen, mede door veranderende geopolitieke verhoudingen en innovaties als generatieve-AI. Dat blijkt uit het gepubliceerde Cybersecuritybeeld Nederland 2025 (CSBN 2025), opgesteld door Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), met medewerking van inlichtingendiensten.
2. In het rapport wordt een duidelijke trend geschetst: aanvallen worden steeds diverser, complexer en onvoorspelbaarder. Niet alleen klassieke cybercriminelen spelen een rol, maar ook staten zetten cyberprogramma’s op of breiden bestaande activiteiten uit. Soms gebeurt dat direct, maar vaker via proxy’s zoals bedrijven of gehackte groeperingen die staatsgedreven operaties uitvoeren. Die hybride aanpak maakt het nog lastiger om verantwoordelijkheden te traceren en dreigingen in te schatten. Bovendien vergroten geopolitieke spanningen en de afhankelijkheid van buitenlandse digitale infrastructuur de kwetsbaarheid van Nederland.
3. Tegelijkertijd waarschuwt het rapport dat veranderende technologieën zoals generatieve-AI aanvallen eenvoudiger en schaalbaarder maken. Kwaadwillenden kunnen met behulp van AI sneller schadelijke code genereren of social-engineering op grotere schaal toepassen. Dit vergroot het risico dat traditionele beveiligingsmaatregelen onvoldoende blijken.
4. Toch benadrukken de makers dat de eerste stap richting weerbaarheid niet ingewikkeld hoeft te zijn. Veel incidenten ontstaan door het ontbreken van basisveiligheid: zwakke wachtwoorden, verouderde software of onzorgvuldige configuraties. Voor organisaties is het daarom cruciaal om de zogenoemde “digitale basishygiëne” op orde te hebben: tijdig patchen, toegang beperken, voldoende back-ups en duidelijke protocollen voor herstel na incidenten.
5. Daarnaast wijst het CSBN 2025 op de aankomende Cyberbeveiligingswet, de nationale vertaling van de Europese NIS2‑richtlijn. Verwacht wordt dat deze wet in het tweede kwartaal van 2026 ingaat. Veel organisaties zullen dan verplicht zijn – bij activiteiten met netwerk- of informatiesystemen – een risicoanalyse uit te voeren en passende beveiligingsmaatregelen te nemen. De wet is bedoeld om de weerbaarheid van vitale sectoren en infrastructuur in Nederland structureel te vergroten. Volgens de NCTV is het nu aan zowel technische experts als bestuurders, beleidsmakers en leidinggevenden om de digitale veiligheid serieus te nemen.

Bron: HCC Pc active